Wat is dat eigenlijk, hoop?
Iemand zei dat deze nieuwsbrief een verspreider van hoop is. Dus ging ik in op zoek naar de betekenis van hoop. Een tussenstand.
Hey,
Echt.
De reacties die jullie me soms sturen.
Ik heb er geen woorden voor.
De dankwoorden en lofbetuigingen.
Ik weet niet hoe te reageren.
Behalve dan nog meer onderzoeken en studeren.
Neem nu dit berichtje van Ellen.
Blijkbaar verspreid ik hoop.
Maar wat is dat eigenlijk, hoop?
Wat is dat eigenlijk, hoop?
Wat valt je op aan dat bericht? Neeeen, niet de superlatieven. Maar het feit dat ze spreekt over het verspreiden van hoop. Niet het geven van hoop.
Dat is een belangrijke nuance. We spreken vaak over hoop alsof het iets is dat je moet krijgen. We benoemen situaties en mensen als hoopgevend. Maar zo werkt het niet, volgens mij.
Meer en meer ben ik overtuigd dat hoop het gevolg is van gedrag. En ik ben niet alleen. Ik kwam het deze week tegen in boeken en podcasts.
🖊️ In zijn nieuwe boek History for Tomorrow pleit Roman Krznaric (ja, die van A Good Ancestor) voor Radical Hope. Radical Hope is volgens Krznaric de mindset die kan erkennen dat verandering mogelijk is, ook al zijn de kansen klein. Hij beroept zich hiervoor op het as if credo van historicus Howard Zinn. Die zegt dat we ons moeten gedragen “as if change were possible. Because it just might well be”.
🔬 Dr Jamil Zaki uit Stanford spreekt in zijn boek Hope for Cynics over Hopeful Skepticism. Daarmee beschrijft hij de combinatie van de kritische blik van sceptici - onderzoekend, ondervragend - maar met het oog op een betere toekomst. Hij komt tot die term na jaren wetenschappelijk onderzoek naar cynisme bij mensen en maatschappij. Spoiler: blijkbaar leven cynische mensen korter dan anderen.
Deze podcasts waarin hij erover vertelt is om blij van te worden.
🧘 Een andere term die je wel eens tegenkomt is Active Hope. Lien en Jorn van Elders praten er vaak over. Je leest het ook in het werk van Rebecca Solnit en natuurlijk in het boek Active Hope: How to Face the Mess We’re in Without Going Crazy van Joanna Macy en Chris Johnstone. Je zou het actieve of betrokken hoop kunnen noemen. Het gaat niet alleen om het vertrouwen dat de dingen beter zullen worden, maar om het nemen van verantwoordelijkheid en actie om positieve veranderingen te bewerkstelligen, zelfs als de uitkomst onzeker is. Deze vorm van hoop helpt ons om veerkrachtig te blijven in het licht van uitdagingen (zoals klimaatverandering) waar we geen controle op lijken te hebben. Het boek begint met een quote van boeddhist en vredesactivist Thich Nhat Hanh. Dat is geen toeval, want actieve hoop schuurt aan bij Oosterse manier om naar de wereld te kijken.
Laat alles vallen en beluister dit gesprek over active hope: “Uncertainty and Possibility -Meeting the Climate Future” met Rebecca Solnit, Joan Halifax, Chistiana Figueres.
🏔️ De Nederlandse actrice Carice van Houten zegt het eenvoudiger: “hoop krijg je niet door af te wachten”. Dat besefte ze na een lezing van Chris Julien, de huisideoloog van Extinction Rebellion in Nederland. Na de talk stak ze haar ambities in de koelkast en werd ze activist bij ondermeer Extinction Rebellion. “Je moet het beest in de bek durven kijken”, schrijft ze als voorwoord op het nieuwe boek van Julien Alledaags Activisme.
🏴☠️ Interessante nuance die Chris Julien als activist maakt: “Alledaags Activisme gaat niet zozeer over je verzetten tegen het systeem, je kan je immers moeilijk tegen jezelf verzetten.” In zijn boek legt Chris Julien uit hoe fucked het systeem is en hoe je tegelijkertijd jezelf als hefboom kan gebruiken om het systeem te veranderen. “De conclusie laat zich raden: actie! Eén ding staat al vast: het enige wat zinloos is, is niks doen.”
Dus ja. Actie.
Aan de slag.
Iedereen moet voor zichzelf invullen wat dat betekent.
Hoop, een tussenstand.
Wat leerde ik nu over hoop? Ten eerste dat het gek is dat ik nog maar een jaar actief over de betekenis van hoop nadenk. Weet jij wat hoop voor jou betekent? Ik denk dat ik nog een gans leven nodig heb om echt te begrijpen.
Weet jij wat hoop voor jou betekent?
Daarnaast leerde ik dat er een onderscheid is tussen optimistisch en hoopvol zijn. De optimist is hoopvol, no matter what happens. Anders gesteld: als een meteoor de aarde raakt heeft de optimist evenveel kans dan de pessimist geraakt te worden.
Hoop is iets anders. Het staat in relatie tot mijn gedrag. Hoop is een keuze. Dat is wat al deze auteurs me vertellen.
Wat betekent het dan om “een verspreider van hoop” te zijn, zoals Ellen schrijft?
Niet enkel hoopvolle verhalen te delen, maar ook om me zo te gedragen.
Om de realiteit zo tegemoet te gaan, ook al is die donker en bewolkt.
Om de toekomst te laten geboren worden in de dingen die we doen.
Zoiets.
Fredo
Long Term Society
Hoop en actie zijn begrippen waar veel veranderaars mee worstelen. Het is daarom ook het thema van de volgende online Long Term Society meetup op 26 september: Carpe Fucking Diem. Stuur me een email of bericht als je wil aansluiten.